مقبره‎ی بن داوود

***
نام: مقبره‌‎ی بن داوود؛ پسر داوود/ نشانی: شهرستان کنارک، بخش مرکزی، دهستان کهیر، روستای کلات/ دایر: قبرستان متروکه
***

(1) موقعیت مقبره

شهرستان کُنارک یکی از شهرستان‌ی قدیمی استان سیستان و بلوچستان است. در مورد علت نامگذاری آن نظریات تاریخی گوناگونی ارائه شده از جمله، به علت وجود درختان زیاد کُنار به این نام خوانده شده است. نظر رایج دیگر این است که به علت این که در کنار دریا قرار گرفته به کُنارک مشهور شده است. بیشتر ساکنان این شهر به صیادی و تجارت با کشورهای حوزه خلیج‌فارس و دریای عمان مشغول‌اند. برخی دیگر از ساکنان روستاها به دامداری و کشاورزی مشغول‌اند.
مقبره در کنار قلعه‌ای باستانی قرار دارد با مصالحی از خشت و گل که دیوارهای آن از داخل و خارج با پوششی از گل پوشانیده شده و در حال حاضر تخریب شده است. بنای مقبره در دامنه‌ی «کوه جگی» نزدیک قلعه قدیمی روستای کلات دهستان کهیر بخش مرکزی این شهرستان قرار گرفته است اما امروزه با ساخت شرکت راهسازی و عبور خط لوله‌ی گاز از کُنار مقبره و قلعه، بیم آن هست مقبره‌ی مذکور و قلعه‌ی باستانی کلات تخریب شود.

(2) تاریخچه‌ی مقبره

الف) نام و نشان صاحب مقبره:

بنا به گفته‌ی یکی از معتمدان و راویان محلی، ابن داوود به معنی پسر داوود دارای اصل و نسبی عربی است و سال‌ها پیش در زمان حکومت یکی از خوانین محلی به نام رستم‌خان به این منطقه می‌آید. در یکی از سفرهای تجاری، رستم‌خان با بن داوود آشنا می‌شود و وی را انسانی فرزانه، با کمالات و مسلط به علوم دینی می‌‌بیند و از او تقاضا می‌کند در برابر حقوق و مواجب، برای انجام امور دینی و قرآن‌آموزی به درباریان و سربازان به همراهش به قلعه بیاید. ابن داوود را بعد از وفات، مردم روستا در کنار قلعه دفن می‎‌کنند و بعدها دو نفر از فرزندان رستم‌خان در کنارش دفن می‌شوند که مردم روستا بر روی قبر آنها باقی می‌سازند.

ب) سابقه‌ی بنا و حدود و ثغور آن:

مقبره در کنار قلعه‌ای باستانی قرار دارد با مصالحی از خشت و گل که دیوارهای آن از داخل و خارج با پوششی از گل پوشانیده شده و در حال حاضر تخریب شده است.
بنا به گفته‌ی کدخدای روستا، مقبره و قبرستان آن چند بار مورد سرقت سارقان اشیای فرهنگی قرار گرفته است و بسیاری از قبور باز شده و از حالت اولیه خود خارج شده‌اند.

(3) محوطه و معماری کنونی مقبره

از زمان ساخت تاکنون، در این بنا تعمیراتی صورت نگرفته است و بدین سبب، به علت عوامل محیطی تخریب شده است. در حال حاضر، بنای مذکور اتاقی است با ابعاد سه متر در چهار متر با دیوارهایی از خشت خام و گل که با اندودی از کاهگل پوشانده شده است. این دیوارها در حدود یک متر ارتفاع دارند. سه قبر در اتاق قرار دارند که با گذشت زمان، قبرها به خوبی مشخص نیست. در کنار بنای فوق، بنایی دیگر به همین سبک ساخته شده است که به گفته‌ی کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری قبر همسر و دو دختر صاحب قلعه قدیمی بوده است. هم‌اکنون نیز آثاری از قلعه‌ی تخریب شده موجود است.

(4) توضیحات تکمیلی و ملاحظات

1. زائران:

بنا به گفته‌ی راویان محلی، زائران از روستاهای مجاور در این مکان حضور پیدا می‌کنند. زوار با خواندن فاتحه و قرآن به نیایش می‌پردازند. بنا بر اعتقاد مردم، بدون وضو حضور در این مکان جایز نیست.

2. نذورات:

بیشتر نذورات را در روزهای سه‌شنبه و پنج‌شنبه زائران در بین مراجعه کنندگان تقسیم می‌کنند که معمولاً شامل خرما و حلواست. بنا به گفته‌ی معتمدان، در گذشته گوسفند هم برای قربانی و نذر ذبح می‌شد که در حال حاضر کمتر صورت می‌گیرد.

3. دفن شدگان:

در مجاورت مقبره علاوه بر چند نفر از فرزندان رستم خان، صاحب قلعه، افرادی از ساکنان قلعه نیز دفن شده‌اند.

راویان محلی:

مردابخش رئیسی؛ اکبر رسخیز

تحقیق میدانی:

اسفندماه 1388
منبع مقاله :
کمالیان، امین‌رضا؛ (1390)، شماری از مقبره‌های استان سیستان و بلوچستان شهرستان‌های ایرانشهر، تهران: بنیاد ایران‌شناسی، چاپ اول.